NIEUWS – Wetenschap
Middeleeuws recyclen
Ook middeleeuwers waren soms zuinigerds. De Leidse boekhistoricus Erik Kwakkel vond eind januari een boek dat helemaal gemaakt is uit afvalmateriaal.
Goedkoop was volgens Erik Kwakkel ook in de middeleeuwen geen duurkoop
Kwakkel trof in de grote collectie manuscripten van de Leidse Universiteitsbbliotheek een boek aan met wel erg smoezelige en rafelige bladzijden. “Toevallig had ik kort daarvoor een stapeltje perkamentafval van iemand gekregen. Daardoor herkende ik de bladzijden uit het boek als afval. Ze hadden dezelfde vormen, kleur en structuur.”
Het boek, vermoedelijk een schoolboek, dateert uit de eerste helft van de elfde eeuw. De perkamenten bladzijden werden in die tijd gesneden uit stukken dierenhuid. Bij het uitsnijden van mooie rechte bladzijden, bleven er stukken perkament over: de rafelige randen van het stuk huid. De middeleeuwers gebruikten die reststukje normaal gesproken alleen als kladpapiertjes, maar in dit geval werd er dus een boek van gemaakt.
De reden waarom ze dat deden? Kostenbesparing, denkt Kwakkel. Goedkoop was volgens hem overigens geen duurkoop. De afvalbladzijden zijn evengoed geconserveerd als kwaliteitsperkament uit die tijd. “Misschien zelfs beter”, vertelt Kwakkel. “Een mooie bladzijde is soms zo soepel en dun dat je hem doormidden zou kunnen scheuren. Dat lukt je met de dikkere afvalresten niet.”
Een You Tube filmpje van de wetenschapper met het afvalboek vind je hier.
